Admiral Freebee: Beheerst de kunst om het raadsel te vergroten
Pinkpop 2006 staat bij mij niet in het geheugen gegrift als een van de beste edities ooit. Misschien was Pinkpop ook al niet meer echt aan mij besteedt en ik volgde de trends ook niet meer. Toch stonden er bands in Landgraaf waar ik één of meerdere cd’s van in de kast heb staan: dEUS, Danko Jones, Paul Weller, The Flaming Lips en Soulfly. Het geeft ook aan dat het bluesgehalte op dat festival altijd ver te zoeken is. Admiral Freebee komt dat jaar op het 3FM Stage wél dicht bij de blues. Tom van Laere [1975] is sinds het begin van deze eeuw het muzikale brein achter Admiral Freebee, of misschien is hij wel Admiral Freebee? “Allebei”, zegt de bebaarde songwriter uit het Belgische Brasschaat. “Admiral Freebee is een naam die klinkt als een bandnaam, maar tevens als een persoon. Dat geeft me de vrijheid om zowel met band als solo op te treden en alles daar tussen in.”
Belgische Neil Young
De naam Admiral Freebee plukte hij uit het intrigerende boek On The Road van Jack Kerouac. Een deels autobiografisch boek over de verschillende reizen die Kerouac tussen 1947 en 1950 door de Verenigde Staten en Mexico maakte. Tom van Laere leest veel romans en een enkel woord kan hem inspireren. Zijn muziek en teksten worden vaak vergeleken met het werk van Neil Young, maar ook qua postuur doet de Admiraal niet onder voor de ‘Godfather of Grunge’. Tom is er onderhand aan gewend. “Er zijn gelijkenissen natuurlijk, ik denk omdat de hoogte van mijn stem ook te vergelijken is met die van Neil Young en omdat ik net als hij ook graag veel gitaarsolo’s speel. Muzikaal komen we af en toe ook overeen, maar Ik zou niet graag de Belgische Neil Young zijn eerlijk gezegd. Ik heb drie keer in een voorprogramma voor Neil Young mogen staan en ik houzijn muziek maar ik ben nog een groter fan van Bob Dylan. Ik houd sowieso van bands die hun carrière traag gestalte geven en vanuit een traditie muziek maken en er iets eigens van maken. Zoals The Rolling Stones dat deden, met als uitgangspunt de oude blues. Uiteindelijk zijn zij ook gewaardeerd voor hun authenticiteit, terwijl de basis van die muziek al honderd jaar oud is.”
Mijlpaal
Tom’s debuut album uit 2003 levert hem direct twee hits op hits Rags ‘n’ Run en Einstein Brain zijn een vast begrip geworden binnen het Belgische muzieklandschap en in het alternatieve circuit in Nederland. Admiral Freebee levert in oktober 2020 zijn achtste geluidsdrager af getiteld Don’t Follow Me I’m Lost. Een titel die werkelijk de vraag doet rijzen: Wie heeft hem gevolgd de afgelopen 15 jaar en waar is die reis begonnen? Waarin hij slentert in het schemerlicht door lege straten, stil staat in melancholische valleien, klautert langs steile kliffen, rent door donkere bossen maar altijd thuis is in zijn muziek.
“Mijn vader was een enorm grote muziekliefhebber, van Eric Clapton tot absurde dingen als Frank Zappa, Captain Beefheart en Sun Ra. Hij zag dat ik me voor muziek interesseerde en speelde daar op in. Ik kon me op school nooit goed concentreren en ik kwam een keer thuis van school met een rapport waarop twaalf onvoldoendes stonden. De keer daarop had ik nog steeds acht onvoldoendes en kreeg ik van mijn vader een cd van Muddy Waters en hij zei: ‘als je acht onvoldoendes hebt dan heb je nog steeds de blues, maar heb je toch je best gedaan’. Die cd heb ik nog steeds en is erg belangrijk voor me, een soort mijlpaal. Mijn vader nam mij mee naar allerlei concerten, toen ik veertien was had ik Miles Davis, Bob Dylan, Paul Simon en Rory Gallagher gezien. Mijn broer Tim woonde en studeerde in Amerika en hij nam altijd geweldige muziek mee terug, zoals Lynyrd Skynyrd. Al die dingen hebben mij beïnvloed. Americana en blues zijn de grootste inspiratiebron voor mij geweest. Blues was ontzettend belangrijk voor me, maar ik kon het niet goed spelen op gitaar. Ik had een vriend die helemaal gek was van bands als Dinosaur Jr. en Nirvana, op onze leeftijd was dat natuurlijk populair. Met hem begon ik een bandje en ik leerde hem wat over de blues en hij mij over de alternatieve bands. Ik zong dus blues-achtige teksten op Nirvana-achtige liedjes. Met het nummer Oh Well van Fleetwood Mac heb ik hem kunnen interesseren voor de blues, dat was een beetje punk en een beetje blues. In de jaren negentig was de band dEUS ongelooflijk vernieuwend, ontzettend interessant. Dat heeft in België een enorme muzikale revolutie teweeg gebracht, net als de Urban Dance Squad in Nederland. Beide bands maakten gebruik van oorspronkelijke ritmes en riffs, zij begonnen bij de basis en deden er iets unieks mee. Eigenlijk was dat ook blues. ”
Publiek niet bedriegen
Na het prille succes van zijn debuut trekt Tom voor de tweede studioplaat Songs naar de Verenigde Staten die hij laat produceren door niemand minder dan John Harlon, producer van Neil Young. De grote festivals weten Admiral Freebee daarna te vinden. Tom vindt zijn hele leven al zijn eigen weg, je kunt hem een einzelgänger noemen. In het Amerikaanse muziekklimaat gedijt hij goed en de admiraal vertrekt naar New York om zich met producer Malcolm Burn [Bob Dylan/Iggy Pop – Red] te wijden aan zijn derde album. Het levert Tom een prachtig duet op met Emmylou Harris als afsluitende track van het album Wild Dreams For New Beginnings. “Over het eerste album heb ik best lang gedaan in België, met veel overdubs en zo. Ik wilde daarna graag een album dat een echte live-feel had. John Harlon had het album Ragged Glory van Neil Young + Crazy Horse geproduceerd en dat is een van mijn lievelingsalbums.
Voor hem ging ik daar naar toe, en werkte in de studio met bandleden van Morrissey en Nine Inch Nails. Je kunt daar niet maandenlang in een studio rond treuzelen, daar moet het gewoon gebeuren in de tijd die je hebt: zeven dagen in dit geval. Die energie hoor je ook echt terug op het album. Soms vind ik het zelfs makkelijker om naar Amerika te gaan. Producers in België zijn vaak meerdere albums tegelijk aan het maken. De focus is dan niet alleen op jouw plaat maar er speelt meer mee op de achtergrond. Waardoor er toch snel geknipt en geplakt wordt om tijd te besparen. Als je live opneemt kan je het publiek niet bedriegen. Ik geloof ook niet in demo’s maken, het moet ter plekke gebeuren. Als songwriter wil je iets bewijzen en in de studio moet jezelf nogmaals overtuigen dat je het echt kan. Dat ik een duet met Emmylou Harris heb opgenomen vind ik nog steeds heel bijzonder op het moment dat ik het nummer voor het eerst terug hoorde werd ik echt emotioneel.”
Jimi Hendrix van het heden
Nog tweemaal pakt Tom zijn koffers om in het land van de ongekende mogelijkheden een album op te nemen. Zijn grootste hit in Vlaanderen Always on the Run komt van het album The Honey and the Knife uit 2010. The Great Scam is de titel van het volgende album, een verhalende intelligente popplaat dat hij ook ditmaal opneemt met een begenadigd producer, John Agnello en zijn ultieme gitaarheld, Dinosaur Jr. gitarist J. Mascis. “J. Mascis is heel mijn leven al met mij mee gereisd, al vanaf mijn jeugd zat ik op de fiets met Dinosaur Jr. over de koptelefoon van mijn walkman. Hij is voor mij de Jimi Hendrix van het heden. Als ik de solo op het nummer Finding My Way Back To You hoor op mijn album, dan ben ik echt trots.”
Driedimensionaal ding
Dat Tom zelf ook begenadigd producer is laat hij in 2008 horen op het album Never Enough van de Belgische blueslegende Roland van Campenhout en ik 2011 op het album De Laatste Rit van Raymond van het Groenewoud. In 2016 produceert hij voor het eerst zijn eigen album Wake Up And Dream. “Raymond en Roland zijn beide iconen in België en Raymond is een man die echt alles kan. Tijdens die processen herkende ik veel van mijzelf en heb ik zoveel geleerd van beide mannen. Zo zie je maar dat je altijd open moet staan voor nieuwe kansen. Tegenwoordig is de tekst vaker de uitgangspositie dan de muziek. Een lied begint met een enkel woord of met een dialoog tussen twee mensen. Het schrijfproces is bij mij continu gaande, de hele dag gaat dat door en ik moet alles wat ik bedenk ook direct op mijn GSM opslaan. Het is een systeem geworden dat ik niet meer kan stoppen, maar ik weet dan ook exact welke zin tot een lied kan leiden, wat het refrein wordt en wat de conclusie van het lied zal zijn. Op een bepaald moment komen de akkoorden, de melodie en de tekst samen en dan wordt het opeens een driedimensionaal ding waardoor je kunt voelen waar het over gaat. Het beste compliment dat ik kan krijgen is wanneer iemand zegt dat het nummer al bestaat, dat het als een klassieker klinkt maar nu het levenslicht ziet.”
Vrolijke wanhoop
Tom laat elke gedachte tot een mooi lied promoveren, hij is een echte vakman. Of het nu gaat over de vele keuzes in een koffietent of de terugtrekkende haarlijn van de schrijver zelf. “Dat een nummer een boodschap met zich meedraagt is niet altijd noodzakelijk, dat is niet mijn uitgangspositie. Hans Teeuwen zei: ‘als de boodschap niet overkomt met hetgeen je doet, kun je het beter op een papiertje schrijven.’ Wanneer ik naar een show van Hans Teeuwen ga wil ik natuurlijk wel lachen, dat is zijn expertise en dan ben ik blij dat het leven absurd is. Dat zegt mij ook heel veel over politiek of welk onderwerp dan ook. Mijn fans komen naar mij kijken en voelen wat ik wil zeggen en reageren daarop en daar draait het om. Je hoeft het ze niet in klare woorden voor te kauwen.
No Pussy Blues van Grinderman, de band van Nick Cave is voor mij zo’n voorbeeld. Dat vind ik een fantastisch nummer met een geweldige boodschap. Iedere luisteraar haalt uit een lied hetgeen ze er zelf in horen. Ik noem het altijd de kunst om het raadsel te vergroten. Wanneer het meer vragen doet rijzen dan antwoorden, vind ik het het allerleukst, dat is échte blues. Er is geen enkele oude bluessong die je het antwoord geeft. Ook humor is belangrijk, maar dat vraagt om eenzelfde manier van toepassen, wanneer je daar uitleg aan gaat geven is het geen humor meer. Ik noem het liever de vrolijke wanhoop.”
Don’t Follow Me I’m Lost
Muziek blijft ook voor de bebaarde admiraal zelf nog steeds een raadsel. Na het tweeluik The Great Scam en Wake Up And Dream volgde A Duet For One, een adembenemende live registratie. Nu heeft de songwriter even een andere weg gevonden. De single No Ordinary Moments van de recente EP Don’t Follow Me I’m Lost is echt iets nieuws. Een beklemmend en ijzingwekkende EP uit nood geboren, waarin hij wordt bijgestaan door onder anderen Alain Gevaert [dEUS] en Mario Goossens [Triggerfinger]. De grote festivals kunnen zich weer melden. “De liedjes zijn zeker bluesy maar dan met keyboards, heel filmisch. Dit album is op een heel vreemde manier tot stand gekomen. Door een tennisarm kon ik geen gitaar spelen en ook moeilijk piano, maar ik had toch enorm veel inspiratie. Ik begon daarom op een klein Yamaha keyboardje een blues mineurtje te spelen en die sound die daaruit ontstond was direct raak. Ik zette daar een drumcomputertje onder à la Radiohead en dat vond ik eigenlijk al genoeg. Vanzelf kwam er een bluestekst, een beetje zoals Tom Waits, het was een grote vondst. Op dit moment speel ik alweer gitaar en komt er binnenkort een dubbelalbum uit, een combinatie van mijn nieuwe vondsten en gitaar. Ik vind dat mijn albums steeds beter en beter worden en of Pinkpop er nog een keertje in zit? Wie zal het zeggen.”
Release nieuw album: The Gardener
Admiral Freebee heeft aangekondigd dat op 29 oktober zijn zevende studioalbum ‘The Gardener verschijnt. Recent is de nieuwe single ‘Coming Of The Light’ uitgebracht. Op het album presenteert de Belgische artiest een sound, waarin toetsen, bassen en vocalen de boventoon voeren, waarvan de Admiraal op Don’t Follow Me I’m Lost de eerste contouren schetste. ‘The Gardener’ was in 2020 al grotendeels af, maar bleef door corona op de plank liggen. Op de 2021-versie van het album staan daarom zowel pre-corona-opnames als tracks die Admiral Freebee tijdens de pandemie opnam. Het artwork van ‘The Gardener’ is van de hand van kunstenaar Marcel Dzama, de video bij ‘Coming Of The Light’ van regisseur Rinus Van de Velde.